ساخت گلخانه با میلگرد یکی از اقتصادی ترین و درعین حال کارآمدترین روش های احداث گلخانه در ایران است. در این نوع سازه، میلگرد به عنوان عنصر اصلی اسکلت مورد استفاده قرار می گیرد و به دلیل انعطاف پذیری بالا و هزینه ی مناسب، گزینه ای محبوب برای کشاورزان و علاقه مندان به کشت گلخانه ای محسوب می شود.
گلخانه میلگردی با ترکیب علم مهندسی و صرفه جویی اقتصادی طراحی می شود تا بتواند در برابر شرایط اقلیمی مختلف کشور مقاومت کند و هم زمان هزینه های ساخت و نگهداری را کاهش دهد.
در سایت آهن ورک، می توانید جزئیات کامل قیمت میلگرد، ابعاد سفارشی، و نحوه انتخاب گرید مناسب برای ساخت انواع گلخانه میلگردی را مشاهده کنید. این راهنما به شما کمک می کند تا تصمیمی آگاهانه و به صرفه بگیرید.
برای ساخت گلخانه ای مقاوم و اقتصادی، انتخاب تأمین کننده ای با ارزان ترین قیمت میلگرد آجدار می تواند نقش تعیین کننده ای در کاهش هزینه نهایی پروژه داشته باشد.

گلخانه با میلگرد چیست؟
گلخانه میلگردی، سازه ای سبک و مقاوم است که با استفاده از میلگردهای فولادی به صورت قوسی یا شبکه ای ساخته می شود. این میلگردها معمولاً در فونداسیون ثابت شده و سپس با پوششی از نایلون UV یا پلی کربنات پوشانده می شوند.
ویژگی اصلی چنین سازه ای، انعطاف در طراحی و اجرای سریع آن است. بسته به متراژ و کاربری، می توان از میلگرد با قطرهای مختلف (معمولاً بین ۸ تا ۱۴ میلی متر) استفاده کرد تا استحکام و ماندگاری مورد نیاز تأمین شود.
مزایا و معایب استفاده از میلگرد
میلگرد به دلیل قیمت مناسب، سهولت در خم کاری، مقاومت مکانیکی بالا و در دسترس بودن، ماده ای ایده آل برای ساخت سازه های سبک گلخانه ای است. از جمله مزایا می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- هزینه ی پایین تر نسبت به سازه های گالوانیزه و فلزی سنگین
- قابلیت تعمیر و گسترش آسان
- امکان شکل دهی دلخواه برای انواع طرح های تونلی یا شیب دار
- عمر مفید مناسب با اجرای صحیح ضدزنگ
اما در مقابل، معایبی هم وجود دارد:
در صورت نبود پوشش ضدخوردگی یا نگهداری نامناسب، میلگرد ممکن است دچار زنگ زدگی شود. همچنین در مناطق مرطوب و برف گیر، نیاز به تقویت و مهاربندی دقیق تری دارد تا پایداری سازه در بلندمدت حفظ شود.
چه زمانی گلخانه میلگردی گزینه بهتری است؟
وقتی بودجه محدود باشد، یا هدف شما ساخت گلخانه ای کوچک تا نیمه صنعتی برای تولید محصولات فصلی است، گلخانه میلگردی بهترین گزینه است.
در پروژه هایی که نیاز به احداث سریع، قابل حمل و قابل توسعه وجود دارد، این نوع سازه به مراتب به صرفه تر از سازه های سنگین است.
همچنین در مناطق با دمای بالا و تابش مستقیم آفتاب، استفاده از پوشش نایلون UV به همراه اسکلت میلگردی نتایج بسیار مطلوبی به دست می دهد.
در بسیاری از طرح های گلخانه ای نیمه صنعتی، استفاده از میلگرد با قطر متوسط و قیمت میلگرد ۱۸ مناسب، تعادل کاملی میان استحکام سازه و صرفه اقتصادی ایجاد می کند.

عوامل مؤثر بر هزینه ساخت گلخانه با میلگرد
ابعاد و متراژ (طول، عرض، ارتفاع، دهانه ها) هرچه متراژ گلخانه بزرگ تر باشد، مصرف میلگرد، فونداسیون و پوشش بیشتر خواهد بود. نسبت دهانه به ارتفاع باید بر اساس اقلیم و نوع کشت تعیین شود؛ در مناطق بادخیز، ارتفاع کمتر موجب افزایش پایداری می شود.
موقعیت جغرافیایی و شرایط اقلیمی در مناطق سردسیر، استفاده از میلگرد با قطر بالاتر و پوشش دوجداره ضروری است. در اقلیم های گرم و خشک، تهویه و سایه انداز اهمیت بیشتری دارد و هزینه را تحت تأثیر قرار می دهد.
نوع کاربری (خانگی، نیمه صنعتی، صنعتی) گلخانه های خانگی معمولاً تا ۱۰۰ مترمربع هستند و ساخت آن ها با میلگرد سبک مقرون به صرفه است. اما در مقیاس صنعتی، طراحی مهندسی، فونداسیون بتنی و سیستم های تهویه پیشرفته الزامی می شود.
کیفیت و سایز میلگرد (گرید، قطر، پوشش ضدزنگ) میلگردهای گرید A3 یا A4 با پوشش ضدزنگ برای مناطق مرطوب توصیه می شوند. میلگرد سبک تر برای مناطق گرم و کم باران مناسب تر است.
در سایت آهن ورک می توانید قیمت روز انواع میلگرد در سایزهای مختلف را بررسی کرده و بر اساس پروژه خود بهترین گزینه را انتخاب کنید.
نوع پوشش سقف و بدنه
پوشش های متداول شامل نایلون UV، پلی کربنات و شیشه هستند. هر کدام مزایا و قیمت متفاوتی دارند. نایلون، گزینه ای ارزان و کاربردی است؛ پلی کربنات دوام بالاتری دارد ولی هزینه اش بیشتر است.
نوع فونداسیون و کف سازی
فونداسیون بتن مگر یا گوده گذاری ساده برای گلخانه های سبک کافی است. در گلخانه های بزرگ تر، نصب پلیت و استفاده از بتن مسلح توصیه می شود.
تجهیزات تهویه، گرمایش و سرمایش
تهویه مناسب از الزامات اصلی هر گلخانه است. سیستم های فن و پد خنک کننده، یا بخاری های گازسوز برای زمستان، سهم قابل توجهی در هزینه دارند.
آبیاری، تغذیه و اتوماسیون
سیستم های آبیاری قطره ای، فرتیگیشن (تزریق کود محلول) و کنترل خودکار EC و PH، هزینه را افزایش می دهند ولی باعث صرفه جویی بلندمدت می شوند.
دستمزد نیروی کار و زمان بندی اجرا
دستمزدها با توجه به منطقه و مهارت مجریان متفاوت است. هرچه طراحی دقیق تر باشد، زمان اجرا کوتاه تر و هزینه نهایی کمتر خواهد بود.
هزینه های پنهان (حمل ونقل، مجوزها، نگهداری)
حمل میلگرد و پوشش ها، هزینه های بیمه و اخذ مجوز از شهرداری یا جهاد کشاورزی، اغلب در برآورد اولیه فراموش می شوند اما تأثیرگذارند.
طراحی سازه و اسکلت گلخانه با میلگرد
انتخاب آرایش سازه (تونلی، اسپانیایی، ونلو، سقف شیب دار)
طراحی تونلی ساده ترین و اقتصادی ترین مدل است. سازه های اسپانیایی و ونلو برای کاربری های صنعتی تر با تهویه طبیعی بهتر مناسب اند.
فواصل کمانی ها و تیرریزی
فاصله مناسب بین کمان ها معمولاً بین ۱ تا ۱.۵ متر است. کاهش این فاصله استحکام را بالا می برد اما مصرف میلگرد را زیاد می کند.
اتصالات و مهاربندی
کلمپ ها، بست ها، جوش یا پیچ ومهره هرکدام هزینه متفاوتی دارند. در پروژه های قابل باز و بست، استفاده از بست فلزی یا پیچ ومهره گزینه بهتری است.
مقاوم سازی در برابر باد، برف و زلزله
استفاده از میلگرد ضخیم تر، مهاربندهای مورب و فونداسیون بتنی از الزامات ایمنی در مناطق پرخطر است.

فونداسیون و زیرسازی گلخانه با میلگرد
گزینه های فونداسیون
در زمین های سست، گوده گذاری و بتن مگر حداقل گزینه قابل قبول است. برای دوام بالا، نصب پلیت های فلزی در نقاط اتصال پیشنهاد می شود.
زهکشی و شیب بندی کف
زهکشی صحیح مانع تجمع رطوبت و پوسیدگی ریشه ها می شود. شیب کف باید بین ۱ تا ۲ درصد به سمت خروجی آب تنظیم گردد.
عایق رطوبتی و کنترل علف های هرز
استفاده از نایلون ضخیم یا ژئوممبران زیر کف گلخانه، هم رطوبت را کنترل می کند و هم رشد علف هرز را کاهش می دهد.
پوشش و عایق کاری گلخانه با میلگرد
مقایسه پوشش ها از نظر قیمت و دوام
نایلون UV ارزان تر اما عمر کوتاه تری دارد. پلی کربنات گران تر ولی مقاوم در برابر تگرگ و نور شدید است. شیشه زیباتر اما شکننده و سنگین است.
نصب پوشش و آب بندی درزها
اجرای دقیق و بدون چروک پوشش، عمر مفید آن را تا چند سال افزایش می دهد. آب بندی با نوار سیلیکونی یا لاستیکی از نفوذ آب جلوگیری می کند.
لایه های UV، ضد مه، ضد چکه
پوشش های مدرن چندلایه هستند و در برابر نور خورشید و مه گرفتگی عملکرد بهتری دارند. هرچند گران ترند، اما بازدهی کشت را به طور محسوسی بالا می برند.
تجهیزات اقلیمی گلخانه با میلگرد
تهویه
فن های سقفی و جانبی گردش هوا را بهبود می بخشند. پنجره های اتوماتیک سقفی نیز گزینه ای مناسب برای گلخانه های صنعتی هستند.
سرمایش
سیستم پد و فن، روش استاندارد خنک سازی در مناطق گرم است. مه پاش نیز در گلخانه های کوچک تر کاربرد دارد.
گرمایش
در مناطق سرد، بخاری گازسوز یا بویلر مرکزی ضروری است. گرمایش یکنواخت دمای رشد را پایدار نگه می دارد.
سایه انداز و شید
استفاده از شید داخلی یا خارجی باعث کنترل تابش خورشید و کاهش تبخیر می شود.
سنسورها و کنترلرها
سیستم های دیجیتال کنترل دما، رطوبت و CO₂ ضمن کاهش مصرف انرژی، عملکرد گلخانه را هوشمند می کنند.
سیستم آب و آبیاری
منبع ذخیره، پمپ، فیلتر و خطوط آبیاری باید متناسب با نوع گیاه و متراژ طراحی شود.
آبیاری قطره ای برای بیشتر محصولات گلخانه ای ایده آل است و با تزریق کود محلول (فرتیگیشن) می توان راندمان را افزایش داد.
در سایت آهن ورک مقالات و آموزش هایی درباره تجهیزات آبیاری و نگهداری سازه نیز در دسترس است.
درها، پنجره ها و دسترسی
درهای کشویی فضای کمتری اشغال می کنند. برای گلخانه های صنعتی، درهای اتوماتیک توصیه می شود.
مسیرهای تردد باید بدون شیب تند باشند تا حمل و جابجایی محصولات آسان شود.
چیدمان داخلی و تجهیزات جانبی
میزهای کشت، قفسه ها، سینی ها و گاترها باید طوری چیده شوند که تهویه و نورگیری یکنواخت حفظ شود.
در پروژه های بزرگ، روشنایی کمکی LED نیز برای افزایش رشد گیاهان در فصل های کم نور مفید است.
برآورد هزینه ها ساخت گلخانه با میلگرد
|
مورد |
حدود هزینه تقریبی |
|
میلگرد (هر مترمربع) |
بسته به سایز و کیفیت بین ۹۰ تا ۱۳۰ هزار تومان |
|
اتصالات و یراق آلات |
حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد کل هزینه سازه |
|
فونداسیون و بتن |
بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان به ازای هر مترمربع |
|
پوشش و لایه ها |
از ۷۰ تا ۲۵۰ هزار تومان |
|
تهویه، سرمایش، گرمایش |
بسته به سیستم بین ۱۰ تا ۳۰ درصد کل پروژه |
|
آبیاری و فرتیگیشن |
از ۵۰ تا ۱۵۰ هزار تومان در هر مترمربع |
|
دستمزد اجرا و نظارت |
حدود ۱۰ تا ۲۰ درصد کل هزینه |
|
نگهداری سالانه |
حدود ۵ تا ۱۰ درصد هزینه ساخت اولیه |
نمونه محاسبه هزینه گلخانه با میلگرد برای ابعاد رایج
- گلخانه ۱۰۰ مترمربعی (تونلی): بین ۳۰ تا ۴۰ میلیون تومان
- گلخانه ۵۰۰ مترمربعی (نیمه صنعتی): حدود ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان
- گلخانه ۱۰۰۰ مترمربعی (صنعتی): بین ۳۵۰ تا ۵۰۰ میلیون تومان
این ارقام بسته به قیمت روز میلگرد و متریال، متفاوت است. برای استعلام دقیق و به روز، می توانید به وب سایت آهن ورک مراجعه کنید.
راه های کاهش هزینه ساخت گلخانه با میلگرد بدون افت کیفیت
- انتخاب قطر و فاصله قوس ها بر اساس محاسبات مهندسی
- خرید میلگرد در فصل رکود بازار
- استفاده از پوشش مناسب اقلیم
- سرویس و رنگ آمیزی دوره ای میلگرد برای جلوگیری از زنگ زدگی
خطاهای رایج و راه حل ها در ساخت گلخانه با میلگرد
- انتخاب نادرست پوشش باعث افزایش دما یا رطوبت می شود
- فونداسیون ضعیف موجب تغییر شکل اسکلت می شود
- تهویه ناکافی احتمال شیوع بیماری ها را بالا می برد
زمان بندی و برنامه اجرای ساخت گلخانه با میلگرد
از طراحی تا بهره برداری معمولاً بین ۲۰ تا ۴۵ روز زمان لازم است.
چک لیست اجرای موفق شامل تأمین مصالح، آماده سازی زمین، نصب اسکلت، پوشش و تجهیزات است.
مجوزها و استانداردهای ساخت گلخانه با میلگرد
برای گلخانه های صنعتی باید از جهاد کشاورزی مجوز بگیرید.
ایمنی برق و سازه نیز باید توسط ناظر تأیید شود. بیمه و رعایت اصول استاندارد ساخت، امنیت سرمایه را تضمین می کند.
سوالات متداول
آیا ساخت گلخانه با میلگرد مقرون به صرفه است؟
بله، به خصوص برای متراژهای کوچک و متوسط، این نوع گلخانه نسبت به سازه های گالوانیزه اقتصادی تر است.
چه نوع میلگردی برای گلخانه مناسب تر است؟
میلگرد ساده یا آجدار با قطر ۸ تا ۱۲ میلی متر، بسته به شرایط اقلیمی و طرح سازه انتخاب می شود.
طول عمر گلخانه میلگردی چقدر است؟
در صورت اجرای صحیح و رنگ آمیزی ضدزنگ، بین ۸ تا ۱۲ سال دوام دارد.
بهترین پوشش برای گلخانه میلگردی چیست؟
پوشش نایلون UV برای اقلیم گرم، و پلی کربنات برای مناطق سرد مناسب تر است.
دیدگاه ها