آبدهی بتن یکی از مراحل حیاتی بتن محسوب می‌شود. زیرا تنها در این زمان است که مقاومت و دوام مخلوط به دست آمده معین خواهد شد. بنابراین مراقبت‌های پس از بتن‌ریزی و آب دادن آن بسیار حائز اهمیت است. زمان انجام آبدهی به بتن نیز بسیار مهم بوده و باید در زمانی انجام شود که سختی لازم در بتن ایجاد شده و عمل آبدهی باعث جابجایی سنگدانه‌ها نشود. از سؤالات مهم در این زمینه زمان آغاز آبدهی به بتن و مدت زمان انجام این کار است.
دوام و افزایش مقاومت بتن یکی از دغدغه‌های مهندسین سازه به شمار می‌رود. از طرفی برای استحکام بتن آب دادن به آن به عنوان رایج‌ترین و بهترین روش مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنوز هم بسیاری از افراد از اهمیت این موضوع آگاه نبوده و ضرورت آن را در فرایند تهیه بتن نمی‌دانند. در این مقاله به ارائه اطلاعات لازم و ضروری در مورد آب دادن به بتن پس از بتن‌ریزی پرداخته خواهد شد. عدم آبدهی اصولی به بتن و یا عدم اجرای صحیح این فرایند می‌تواند به شکل‌گیری بتن شکننده و کاهش عمر آن منجر شود.
چرا بتن به آب نیاز دارد؟
کلیه روش‌های مربوط به غرقاب کردن و آبدهی بتن دارای معایب و نقاط ضعف و همچنین مزایایی هستند. اما در حال حاضر روش غرقاب کردن یکی از اثربخش ترین روش‌ها برای عمل آوری و آب دادن صحیح بتن است که توسط بسیاری از افراد مورد استفاده قرار می گیرد. روش آبدهی مستقیم می‌تواند اثر بخشی بسیار زیادی در این فرایند داشته باشد. دقت و لزوم کنترل های دقیق در مورد تکرار غرقاب سازی بتن با آب ممکن است در برخی موارد نگران کننده باشد. اطلاع از نحوه آبدهی به بتن، روش‌های عمل‌آوری و مدت زمان آب دادن به بتن می‌تواند چالش های پیش رو را برطرف کند. استحکام بتن به عوامل مختلفب مانند حفظ رطوبت، میزان آب مصرفی، مواد مجاز قابل استفاده و غیره بستگی دارد.
فرایند کیورینگ و آب دهی به بتن
کیورینگ یا عمل‌آوری بتن فرآیندی است که به منظور حفظ رطوبت و دمای مناسب بتن انجام می شود. طبق مقررات ملی ساختمان، این فرایند برای جلوگیری از افت رطوبت و حفظ دمای مطلوب بتن در طول زمان ضروری است.
بتن تازه حاوی مقدار زیادی آب است که با شروع هیدراتاسیون، قسمتی از آن تبخیر می شود. در شرایط خاص آب و هوایی، ممکن است این تبخیر آب بیشتر شود و بتن نتواند دما و رطوبت مناسب برای ادامه فرآیند هیدراتاسیون را حفظ کند. بنابراین، برای دستیابی به بتنی با مقاومت و استحکام بالا، لازم است که فرآیند عمل آوری بتن بلافاصله پس از بتن‌ریزی آغاز شود تا شرایط مطلوب برای رسیدن به مقاومت لازم تأمین گردد.
- روش غرق آبی
- به کارگیری پوشش محافظ
- استفاده از مواد برای عمل‌آوری
- به کارگیری تجهیزات قالب‌بندی
- روش سیستم بخار
روش آب پخت برای آبدهی بتن
با استفاده از روش های مختلفی می‌توان به عمل آوری بتن کمک کرد. سازه ها می توانند انواع مختلفی داشته باشند که شامل سطوح افقی مانند جاده ها، باند فرودگاه بوده یا در دیوار‌ها، ستون ها، کنسول ها و تیر ها مورد استفاده قرار گرفته شوند. همچنین ساخت و ساز در شرایط آب و هوایی مختلف نیز می تواند روی عمل آوری بتن مؤثر باشد. با توجه به اینکه ساخت و ساز در فضای باز یا بسته بوده و یا بتن‌ریزی در هوای سرد یا هوای خشک و گرم انجام گرفته باشد، می توان از روش های مختلفی استفاده کرد. یکی از این روش ها عمل آوری با آب است که در آن تمام نیاز های عمل آوری بتن برآورده خواهد شد. در این فرایند می توان گرمای هیدراتاسیون بتن را جذب کرده و به ارتقای هیدراتاسیون و از بین بردن چروکیدگی نیز کمک کرد. عمل آوری با آب از طریق روش های زیر انجام می گیرد.
- مهپاشی یا روش سمپاشی
- روش غرقاب کردن
- روش پوشش مرطوب
- استفاده از روش غوطه وری
آبدهی بتن به روش پاشش آب
این روش یکی از روش های رایج برای آبدهی بتن و پخت دیوار های حائل عمودی، ستون های بتنی یا سطوح گچ کاری شده است. با این روش به صورت ایده آل می توان پاشش آب را با کمک لوله های متصل به خطوط اصلی تأمین آب انجام داد. تنها نقطه ضعف این روش امکان اختلال کار در طبقات پایین در زمان پاشش آب در سطوح بالا است.
به کارگیری روش غرقاب کردن برای آبدهی
این روش معمولاً برای دال‌های روسازی، دال‌های سقف و غیره مورد استفاده قرار گرفته و در آن از حوض‌های کوچک استفاده خواهد شد. این روش نیز یکی از روش‌های متداول برای پختن بتن است که برای ستون افقی همانند دال‌ها، کف‌ها و جاده‌ها نیز مناسب است. در این روش با استفاده از موانع موقت، حوضچه‌های کوچکی به عمق بیش از ۵ سانتی‌متر روی سطح ساخته می‌شود.
به کارگیری پوشش‌های مرطوب برای آبدهی
در برخی موارد در این فرایند از پوشش‌های مرطوب نظیر کیسه‌های مرطوب یا حصیر و کاه استفاده شده و برای مرطوب نگه داشتن سطح عمودی روی آن‌ها پیچیده می‌شوند. در این روش، بتن برای مدتی طولانی در شرایط مطلوب و مرطوب نگهداری خواهد شد. برای این کار پوشش حصیری، نمد کنفی یا حصیر را در آب خیسانده و روی بتن قرار می‌دهند. این کار باید برای کل دوره عمل‌آوری و آبدهی بتن انجام می‌شود.
استفاده از پوشش محافظ برای عمل‌آوری بتن
در این روش معمولاً از پوشش‌های پلاستیکی برای پوشاندن سطح بتن استفاده کرده و روی آن را با قطعات چوبی می‌پوشانند. به این ترتیب ورق پلاستیکی به طور کامل سطح بتن را پوشانده و در اثر وزش باد جابجا نخواهد شد. البته استفاده از این روش می‌تواند ظاهر سطح بتن را تغییر دهد.
به کارگیری ترکیبات مواد برای استحکام بتن
در این روش که به آن روش غشایی نیز گفته می‌شود، ترکیب شیمیایی مناسب به صورت محلول در حلال روی بتن پاشیده می‌شود تا عمل‌آوری آن را به بهترین نحو انجام دهد. در این حالت با تبخیر حلال یک لایه نازک از ترکیب شیمیایی روی سطح بتن باقی می‌ماند. این لایه با خاصیت‌های خود می‌تواند باعث ایجاد تبخیر کم یا حذف تبخیر از سطح بتن شود. این لایه پس از گذشت ۲ الی ۴ هفته کنده شده و باعث ایجاد بتن درست شده خواهد شد. معمولاً این ترکیبات شامل مواد مختلفی از رزین‌ها هستند.
استفاده از قالب‌ها برای عمل‌آوری
قالب‌ها نیز می‌توانند تا حد زیادی از تبخیر و خارج شدن آب از بتن جلوگیری کنند. با مرطوب کردن قالب‌های چوبی می‌توان بتن را نیز مرطوب نگه داشته و یا در کنار آن از روش‌های دیگری مانند آب دادن بتن استفاده کرد. در برخی موارد امکان استفاده از این روش در مناطقی مانند مناطق گرم و خشک وجود ندارد. در نتیجه باید از درز میان قالب‌ها برای آبدهی بتن استفاده کرد یا روش دیگری را برای رطوبت دهی به کار برد.
استفاده از سیستم بخار برای آبدهی بتن
برای افزایش مقاومت بتن و محافظت آن در مناطق سرد و جلوگیری از یخ زدن آن باید از عمل‌آوری حرارتی و افزایش دمای بتن داخل قطعه استفاده کرد. بخار آب و استفاده از آن بهترین روش برای این کار است. روش‌های حرارت‌رسانی معمولاً از طریق سوراندن مواد سوختی، نیروی برق و غیره ایجاد خواهند شد.
چند ساعت بعد از بتن ریزی باید آب داد؟
آب دادن به بتن پس از بتن‌ریزی از زمان سفت و محکم شدن بتن آغاز می‌شود. در این زمان وقتی که سطح آن با انگشت فشار داده شود، فرو نرفته و همچنین در زمان پاشیدن آب روی بتن سنگدانه‌ها از جای خود حرکت نخواهند کرد. زمان آغاز آب دادن معمولاً به عواملی از قبیل دما، باران و رطوبت نیز بستگی دارد. همچنین جنس بتن، ترکیبات شیمیایی موجود در آن و گیرش بتن نیز می‌تواند تأثیر زیادی روی آبدهی و نیاز بتن به آب داشته باشد.
در حالت کلی زمان شروع آبدهی به بتن وقتی است که می‌توان روی بتن بدون مشکل راه رفت. در دو روز اول هر یک ساعت باید فرایند آبدهی به بتن انجام گیرد. اما به مرور زمان آب دادن کاهش یافته و در روز‌های پس از آن هر ۵ ساعت یکبار عملیات آبدهی برای داشتن یک بتن مقاوم و مستحکم انجام می‌گیرد. در پاسخ به سوال تا چند روز باید به سیمان آب داد باید گفت ممکن است این کار تا ۷ روز به طور مستمر ادامه داشته باشد.
جمع‌بندی مقاله آبدهی بتن
کیورینگ یا عمل‌آوری بتن از مراحل مهم در ساخت انواع سازه بوده و آب دادن به بتن پس از بتن ریزی از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. در این مطلب بسیاری از جزئیات مربوط به این موضوع بیان شده و اقدامات مربوط به حفظ رطوبت بتن غیر از آب دادن نیز به طور کامل شرح داده شد. علاوه بر مدت زمان آبدهی، نحوه آن نیز بسیار با اهمیت است. مدت زمان مراقبت از بتن به نوع سیمان، مقاومت آن، شرایط آب و هوایی، نسبت آب به سیمان در بتن، نسبت سطوح نمایان به حجم و موارد مهم دیگر بستگی دارد. در برخی موارد نظر مهندسین و شرایط مربوط به ساخت و ساز نیز می‌تواند روی این فرایند تأثیر داشته باشد. در صورت عدم رعایت نکات گفته شده و آبدهی نامناسب در نهایت یک بتن دچار ترک، حالت شنی و نامسجم خواهید داشت که به سرعت دچار شکستگی شده و مقاومت بسیار اندکی دارد.
سوالات متداول
روش‌های عمل‌آوری یا آبدهی بتن به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
عمل‌آوری بتن به دو مرحله عمل‌آوری با آب و عمل‌آوری با عایق تقسیم می‌شود.
راه‌های جلوگیری از تبخیر آب در بتن کدامند؟
برای جلوگیری از تبخیر آب بتن، از پوشش‌های مرطوب یا پلاستیکی، اسپری آب، مواد کیورینگ، سایه‌اندازی و افزودنی‌های کندگیر استفاده کنید. بتن‌ریزی در ساعات خنک روز و طراحی بهینه مخلوط نیز مؤثر است.
مدت زمان آبدهی بتن چند روز است؟
عمل آوری بتن طی ۲۸ روز انجام شده و از ساعات اولیه پس از بتن ریزی نیز آغاز می‌شود.
تلگرام 
واتساپ 
ایتا
دیدگاه ها